Sandıklı Thermal Park Hotel

Hüdai ( Hüzai ) Tarihsel Efsanesi

Şifalı sularının çokluğundan dolayı Bizanslılar Dönemi'nde Salutaris adı verilen Afyonkarahisar’ın önemli termal tedavi merkezlerinden biri olan Hüdai Kaplıcası, Sandıklı İlçesi'nin 9 kilometre kadar güneybatısındadır. Kaplıca’daki eski hamamlar Bizans Dönemi'nden kalmadır. Kaplıca’nın bulunmasıyla ilgili efsane şöyledir: Zamanın birinde bir kentin çok mutlu bir hükümdarı varmış. Halkı onu, o da halkını severmiş. Varlıklıymış. Her istediği elinin altında imiş. Hükümdarın bunca mutluluğunu gölgeleyen tek derdi, çocuğunun olmayışıymış. İnandığı tanrısına gece gündüz durmadan yalvarır, yakarır bir yavru istermiş. Güzellerden güzel, nur gibi, servi gibi, peri gibi bir de karısı varmış. Bu güzel kadın, hükümdarına bir çocuk verememenin acısıyla yanıp tutuşurmuş. Nasıl olmuş, nice olmuş bilinmez bu güzel kadın gebe kalmış. Zamanı geldiğinde nur topu gibi bir oğlan doğurmuş. Evin mutluluğu tamamlanmış. Günler lokum gibi, çerez gibi tatlı ve ışıklı ilerlerken hükümdar amansız bir derde düşmüş. Hekimlerin uğraşısı bir işe yaramamış, sonunda ölmüş. Acılar içinde, yaslar içinde kalan kraliçe bütün sevgisini oğluna vermiş. Onu gören gözden kıskanır olmuş. Kralın tahtına, üstelik güzeller güzeli karısına göz diken kötü ruhlu veziri bu çocuktan nasıl kurtulacağının hilesini, tuzağını düşünmüş günlerce. Kraliçenin oğluna olan düşkünlüğünden ve analık duygusundan yararlanarak bir plan uygulamayı kararlaştırmış. Bir gün kraliçenin huzuruna varmış: "-Sevgili kraliçem, oğlunuzu gözünüzden sakındığınızı biliyorum. O nedenle geleceğin hükümdarını daha güvenli bir yerde büyütmeliyiz. Yedi yaşına gelince de halkımıza krallığını duyururuz. Önerim şu: Oğlunuzu altın bir sandığa koyalım, orada büyüsün. Kimsenin kötü gözü de görmemiş olur" demiş. Kafasında hiçbir kötü düşünce olmayan kraliçe, bu öneriyi kabullenmiş. Çocuğu altın sandığa koymuşlar. Çocuk orada havasızlıktan ve hareketsizlikten gelişme gösterememiş. Cılız kalmış, hastalıklı olmuş. Ayakları tutmaz olmuş. Oğlunun durumunu gören kraliçe saçını başını yolmuş, ağlamış, sızlamış, analık yüreği güm güm atmış. Ama oğlunda da kral olacak bir durum görememiş. Günlerce düşünmüş. Sonunda bir akıl vermesi için vezirine danışmış: "-Söyle vezir! Bu ne hal. Ben bu işin içinden çıkamadım. Bu çocuktan hükümdar olur mu?" Zaten vezirin istediği de buymuş, "-Sevgili kraliçem, ana yüreğinin ne olduğunu bilemem ama derdinizi anlayabiliyorum. Çok acı çektiğiniz kesin. Bir yanda yavrunuz, bir yanda ülkeniz... Bana kalırsa bağrınıza taş basıp bu çocuğu feda etmelisiniz. Sakat ve gelişmemiş bir çocuktan kral olmaz" diye akıl vermiş. Kraliçe vezirin söylediklerini doğru bulmuş, çocuğun öldürülmesi için emir vermiş. Bir seyis çağırmışlar ona vermişler çocuğu. “Kırda bir yere götür bu çocuğu öldür!” demişler. Yaşlı, ak saçlı, yardımsever bir kişi olan seyis, götürmüş çocuğu dağlara, öldürmeye kıyamamış. Bir dereye bırakıp, saraya dönmüş. Kraliçe için için yas tutmuş, bağrına taş basmış, bu acıya katlanmış. Ölmeyecek olanı Allah öldürmez derler ya Tanrının kırında çocuğu bir kadın bulmuş. Evine götürmüş. Onu doyurmuş, yedirmiş, içirmiş. Bu kadının da bir derdi varmış, dizleri şişermiş. O derdine derman olur diye Hüdai sularını içmek ve içinde çimmek (yıkanmak) için her gün buraya gelirmiş. Çocuğu da yanından bırakmazmış. Kadın suları içerken ve yıkanırken çocuk da suya girer, yıkanır, çamurlarla oynarmış. Zamanla kadının dizlerinin şişi kaybolmuş, sağlığına kavuşmuş. O arada bir başka mucize de olmuş. Kötürüm oğlan canlanmaya, düzgün yürümeye ve gelişmeye başlamış. Bu durumu gören kadın, sürekli olarak çocuğu suya götürmeye başlamış. Zamanla çocuk iyileşmiş, normal gelişim çizgisine girmiş, güçlü kuvvetli aslan gibi bir delikanlı olmuş. Seyis, saraydan ayrıldıktan sonra zaman zaman çocuğu bıraktığı yerlere uğrar, izini bulmağa, ne olduğunu bilmeye çalışırmış. Bir gün kadın ve çocukla karşılaşınca onlara sormuş: "-Yıllar önce buralarda bir sakat çocuk bırakmıştım. Acaba gören oldu mu, bilen, duyan var mı kadın?" "-Aradığın çocuk budur" demiş kadın. "Ben buldum. Şurada bir sıcak su kaynar, oraya gider gelirdim. Çocuk yolumun üstüne rastladı. Aldım kucağıma. Onu da götürdüm suya. O şifalı sular çocuğa da iyi geldi. İşte bak, şu delikanlı o sakat çocuktur." Seyis oğlanı kaptığı gibi saraya götürmüş. Kraliçeye durumu anlatmış. Dünyalar kraliçenin olmuş, çocuğunu bağrına basmış, sevmiş, okşamış, hasret gidermiş. Ertesi gün de kral ilan etmişler. O arada Hüdai kaplıcalarına bir bina yapılmış, şifa dağıttığı çevreye duyurulmuş. O gündür, bu gündür Hüdai Kaplıcası şifa dağıtma görevini sürdürür olmuş.

Frigyalılardan Bu Yana

Sandıklı' nın şifalı sularının tarihin en eski devirlerinden beri dertlere deva olduğu bilinmektedir. Frigyalılardan bu yana şifa dağıtan kaplıca çamur banyolarıyla ün yapmıştır. Hieropolis Başpiskoposu Saint Michel İlk Hristiyanlık devrinde Hieropolis (Koçhisar) Başpiskoposu Saint Michel, hastaları kaplıcada tedavi ederek mucize göstermiş, bundan dolayı Hieropolis 'Mukaddes Şehir' sayılmıştır. Hz. İsa' nın 12 Havarisinden Biri Buradaydı Frigya arazisi içinde bulunan Sandıklı o devirde Pentapolis olarak bilinmektedir. Hazreti İsa' nın on iki havarisinden biri olan Paulus' da bu yörede piskoposluk yapmıştır. Yahudiliğin tarihçesini anlatan Talmud' un 315. sayfasında Frigler devrinde bu yörenin şarap ve hamamlarının meşhur olduğu bildirilmektedir. Hüdai Nerden Gelmektedir ? Frigler döneminde ve sonrasında kaplıcalara Frigya Salutaris (Şifalı Frigya) denilmiştir. Latincede, dertlerden kurtulma anlamına gelen 'Salut' sözcüğü yerine, bugün 'Allah Korusun', 'Şifa Versin', anlamına gelen 'HUDAİ' kelimesi kullanılmaktadır.

Hristiyanlık Devri Yazıtlarının Kraliçesi

Hristiyanlık tarihi açısından büyük öneme sahip olan ve 'Hristiyanlık Devri Yazıtlarının Kraliçesi' olarak adlandırılan kitabenin Sandıklı' da bulunarak 1892 yılında o zamanın padişahı olan Sultan II. Abdulhamit' in izni ile Vatikan' a hediye edildiği ortaya çıkmıştır. Vatikan' a gönderilen bu kitabe Aziz Abercius' un mezarının da Sandıklı' da olduğunun göstergesidir.

Hüdai kaplıcaları bölgesinde bulunup Vatikan muzesine gönderilen Aziz Abercius' a ait kitabeyi yapılan bir proje ile yerinde sergilenmesi ve yine ilçede 1600 yıl önce yazılan Vita Abercil isimli kitabın Türkçeye çevrilmesi nihayetinde Hüdai Kaplıcalarının 2000 yıllık tarihinin somut belgelerle ortaya çıkarılması için Zafer Kalkınma Ajansı proje çalışması yapılmıştır. Proje Kapsamında Yapılan Ön İnceleme

Proje kapsamında yapılan ön incelemede; Kaplıca Dümbüldek tepesi mevkiinde sıcak suların doğal yollardan çıktığı yerler ve buradan çıkan suların biriktirildiği, dağıtımlarında kullanılan taşlar ve oyulmuş havuzlar tespit edildi. Bu mevkide kuyu benzeri bir yerden köpürerek fokurdular yaparak suların kaynadığı için 'Dümbüldek' ismi verildiği öğrenilmiş oldu. Roma İmparatoru Marcus Aurellius' un Kızının Tedavisi Hüdai Kaplıcaları yakınlarında bulunan Hieropolis şehrinde yaşayan Aziz Abercius' un hayatını anlatan ve ilçede 1600 yıl önce yazılan Vita Abercil isimli bu kitabın, kaplıca tarihine ışık tutması bekleniyor. Bu kitapta yazdığına göre, Roma İmparatoru Marcus Aurellius' un 16 yaşındaki kızı Lucilla hasta olur. Kızının tedavisi için iki adamını Sandıklıya gönderir, Aziz Abercius' u Romaya davet eder. Bu davet üzerine Roma' ya giderek Lucilla' yı Aziz Abercius tedavi eder. Roma imparatorunun annesi Faustina Abercius' un bu iyiliğine karşılık Hüdai kaplıcalarına bir mimar gönderip hamam yaptırır. Bugün için bu hamam ve eski kaplıca yerinde olmayıp, arkeolojik araştırmalarla bu eserlere ulaşılmasına çalışılacaktır. Kitabelerin İlçeye Kazandırılması Yine Hüdai kaplıcalarında bulunup Vatikan' da sergilenen ve İstanbul Arkeoloji müzesindeki kitabelerin ilçeye bu proje ile kazandırılması ile ilçenin yurt dışı turizmine de açılması hedeflenmektedir.

Sandıklı Hava Durumu

Bizi takip edin

İletişim

Keşfet

Neler yapabilirim

Hüdai (Hüzai) Tarihsel Efsanesi

Hüdai (Hüzai) Tarihsel Efsanesi